مقاله تبیین و توضیح نظریات مختلف فقهی و حقوقی در باب حکم ماده 630 در 220 صفحه ورد قابل ویرایش با فرمت doc
فهرست
مقدمه
الف ) بیان مسئله و ارائه فرضیه :
ب ) هدف تحقیق :
فصل اول
کلیات
1-1- مفردات
1-1-1: قتل ( Homicide)
1-1-2: زنا Sexual intercourse
1-1-3: فراش (MARRIAGE BED)
1-2 : سابقه تاریخی
1-2-1 :در دوران گذشته
1-2-1-1: دولت بابل ( قانون حمورابی )
1-2-1-2 : دولت آشور
1-2-1-3: یونان باستان
1-2-1-4 : روم
1-2-1-5 : مصر باستان
1-2-1-6 : هخامنشیان ، پارتیان و ساسانیان :
1-2-2 درادیان قبل از اسلام
1-2-2-1- : یهود
1-2-2-2:زردتشت
1-2-2-3: مسیحیت
1-2-3 : در حقوق ایران
1-2-4: قوانین سایر کشورها
1-2-4-1-: فرانسه
1-2-4-2: بلژیک
1-2-4-3: ایتالیا
1-2-4-4- مصر
1-2-4-5 : کویت
1-2-4-6 : عراق
1-3 ماده 179 قانون مجازات عمومی مصوب 1304
1-3-1: مأخذ و فلسفه وضع :
1-3-2: ماهیت حقوقی ماده :
1-3-3 : شرایط لازم برای استفاده از ماده :
فصل سوم:
بررسی حقوقی ماده 630 قانون مجازات اسلامی
3-1-2: جهات مشروعیت (علل موجه جرم)
3-1-2-1: تعریف
3-1-1-2: دفاع مشروع
3-1-1-3: شرایط مشروعیت دفاع
3-1-1-4: فلسفه دفاع مشروع
- تئوری اجبار معنوی
- تئوری اجرای حق:
- تئوری عمل و مقابله به مثل یا جبران بدی با بدی
تئوری «تعارض دو حق یا تعاطی حقوق و تکالیف»:
تئوری «رعایت حق و نفع جامعه»:
تئوری «نقض قرارداد اجتماعی»:
عوامل رافع مسئولیت کیفری
تعریف
موارد عامل رافع مسئولیت کیفری
آثار یا نتایج عوامل رافع مسئولیت کیفری
1-3-2-1: معاذیر قانونی معاف‌کننده و تخفیف‌دهنده:
الف) تعریف
ب) موارد معاذیر قانونی:
1-3-2-2: عذر برانگیختگی (تحریک)
تعریف:
1-3-2-3: مقایسه عذر برانگیختگی یا تحریک با دفاع مشروع:
1-3-3: کیفیات مخففة قضایی
1-3-3-1: تعریف
1-3-3-2: موارد جهات مخففه
1-3-3-2-1: گذشت شاکی یا مدعی خصوصی:
1-3-3-2-2: اظهارات و راهنمایی‌های متهم:
1-3-3-2-3: اوضاع و احوال خاص که متهم تحت تاثیر آن ها مرتکب جرم شده است.
1-3-3-2-4: اعلام متهم قبل از تعقیب
1-3-3-2-5: وضع خاص متهم و یا سابقة او
1-3-3-2-6: اقدام یا کوشش متهم به منظور تخفیف اثرات جرم و جبران ناشی از آن
2-2: مبانی حقوقی ماده 630 از منظر حقوقدانان:
2-2-1: تئوری دفاع مشروع
2-2-2: تئوری برانگیختگی یا تحریک:
2-2-3: تئوری عامل موجهه استثنایی( ممتاز دفاع مشروع )
شرایط معافیت از مجازات درماده 630 ق. م. ا.
وجود علقه زوجیت
مشاهده زن و مرد اجنبی در حال زنا، توسط شوهر
ارتکاب قتل در حین مشاهده عمل زنا
تحقق زنا به معنایی که در مادة 63? ق. م. ا، آمده است
و- وجود شرایط عامه مسئولیت کیفری در زانی و زانیه
ماده اختصاص به زانی یا زانیه محصن ندارد
گفتار دوم: مسائلی که در ارتباط با ماده 630 مطرح می‌گردد:
الف) موقعیت زانی و زانیه در مقابل حملة شوهر
ب) موقعیت شرکاء و معاونین شوهر در قتل زانی و زانیه
ج) محدود بودن واکنش شوهر به دو جرم قتل و ضرب و جرح
د) آیا شوهر با قتل زوجة خود در اوضاع و احوال پیش‌بینی شده در مادة از ارث محروم می‌شود؟
هـ) ادلة اثباتی لازم برای اثبات ادعای شوهر
مبحث دوم:
مقایسة مادة 630 با مادة 226 و تبصرة 2 مادة 295 ق. م. ا.
ایرادات وارد بر مادة 630
اختصاص اجازه فقط به شوهر و عدم اختصاص آن به زن در موارد مشابه:
مخالفت با اصل برائت
عدم ایجاد منفعت و ضرورت اجتماعی
بوجود آمدن انتقام خصوصی
عدم ذکر ادله اثباتی لازم برای برائت شوهر
تعارض با اعلامیه های حقوق بشر
نتیجه فصل سوم
نتیجه گیری
فهرست منابع و مأخذ
فصل دوم
بررسی فقهی حکم موضوع ماده 63 قانون مجازات اسلامی
2 – 1 سابقه فقهی حکم ماده
2 – 2 مستندات روایی
2 – 3 استنباط فقها از احادیث مستند حکم
2 – 3 – 1 – شیخ طوسی
2 – 3 – 2 – مشهور فقها
2 – 3 – 3- آیت ا.. سید ابوالقاسم موسوی خویی
2 – 3 – 4- امام خمینی (ره)
2 – 4- مقایسه نظرات مختلف فقها با یکدیگر
2 – 5 – حکم موضوع از منظر فقهای اهل سنت
2 – 6- حکمت و فلسفه وضع حکم موضوع ماده 630 قانون مجازات اسلامی در فقه اسلامی
2- 6- 1- تحریک و تهییج روحی ( اختلال در قو? اراده و در نتیجه مخدوش شدن عنصر معنوی جرم )
2 – 6 – 2- دفاع مشروع
1 – تعریف و مبنای امر به معروف ونهی از منکر
2 – مخاطبین امر به معروف و نهی از منکر و شرایط وجوب آن دو
2- 6 – 3 – اجرای حد الهی
1 – تعریف لغوی و فقهی مهدورالدم
فهرست منابع و مأخذ
الف) منابع به زبان فارسی
کتب
1- قرآن کریم
2- آخوندی ، دکتر محمود ، آیین دادرسی کیفری ، ج1 . چاپ ششم، انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. تهران، 1374
3- باقری، دکتر عباس، دفاع مشروع، چاپ اول، انتشارات هیأت مشاورین حقوقی و اقتصادی ،تهران، 1343
4- باقری، دکتر محمد، حقوق جزایی عمومی
5- پیرنیا،حسن، تاریخ ایران باستان ، ج3 ، چاپ هشتم ، انتشارات دنیای کتاب ، تهران 1375
6- پیمانی ، دکتر ضیاءالدین ، تفضیل قواعد دفاع مشروع در حقوق جزایی ایران ، انتشارات دانشگاه ملی سابق( شهید بهشتی فعلی) ، 1357
7- دورانت ، ویل، تاریخ تمدن، ج1 ، چاپ دوم ، انتشارات اقبال ، تهران ، 1343 .
8- راوندی ، مرتضی ،تاریخ اجتماعی ایران ، ج1 ، چاپ چهارم ، انتشارات امیرکبیر ، تهران، 1355 .
9- صانحی ، دکتر پرویز ، حقوق جزای عمومی، چاپ اول، انتشارات طرح نو ، تهران ، 1382 .
10- صدارت، دکتر علی ، حقوق جزا و جرم شناسی ، چاپ اول ، انتشارات کانون معرفت ، بی جا،1340
11- صدر ، حسن ، حقوق زن در اسلام و اروپا ، چاپ هفتم ، انتشارات جاویدان ، بی جا ، 1357
12- طیبی شبستری ، احمد ، امر به معروف و نهی از منکر ، مؤسسه انتشاراتی اسلامی، قم ، بی تا .
13- عباس زاده اهری ، حسن ، قوانین جزایی و قضایی در اسلام ، چاپ اول ، انتشارات امام صادق ، قم ، 1359 .
14- العطار ، دکتر داود ، دفاع مشروع در حقوق جزای اسلام ، ترجمه اکبر غفوری ، انتشارات بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی ، مشهد ، 1370
15- علی آبادی ، دکتر عبدالحسین ، حقوق جنایی ، چاپ سوم ، انتشارات فردوسی، تهران 1374 .
16- عوده ، عبدالقادر ، التشریع الجنایی الاسلامی ( حقوق جزایی اسلام)، ج2، ترجمه نعمت الله الفت، سید مهدی منصوری و ناصر قربان نیا ، چاپ اول ، انتشارات میزان ، تهران ، 1373
17- کاتوزیان ، دکتر ناصر ، دوره مقدماتی حقوق مدنی( ارث ) چاپ اول ، نشر دادگستر ، تهران 1376
18- کاتوزیان ، دکتر ناصر ، فلسفه حقوق ، جلد اول ، چاپ اول ، انتشارات دانشگاه تهران ، 1352
19- کاتوزیان ، دکتر ناصر ، مقدمه علم حقوق ، چاپ دوازدهم ، انتشارات مدرس ، تهران ، 1369
20- کتاب مقدس (عهد عتیق و عهد جدید تورات و انجیل ) ترجمه
21- کشاورز ، بهمن ، مجموعه محشای قانون تعزیرات مصوب 1375 ، چاپ اول ، نشر دادگستر ، تهران ، 1376
22- کورانی ، علی ، امر به معروف و نهی از منکر ، چاپ چهارم ، دفتر نشر فرهنگ اسلامی ، بی جا، 1368
23- گارو ، پروفسور رنه ، مطالعات نظری و عملی در حقوق جزا ، ترجمه سید ضیاءالدین نقابت، ج2 ، انتشارات حقوقی ابن سینا، تهران ، 1344
24- گرجی ، دکتر ابوالقاسم ، مقالات حقوقی ، چاپ سوم ، انتشارات دانشگاه تهران ، 1369
25- گلدوزیان ، ایرج ، بایسته های حقوق جزای عمومی ، چاپ ششم ، انتشارات میزان ، تهران ،1381
26- مجلسی ، شیخ محمد باقر ، حدود و قصاص و دیات ، ترجمه علی فاضل، چاپ سوم ، مؤسسه نشر آثار اسلامی ، قم ، بی تا
27- محقق داماد ، دکتر سید مصطفی ، حقوق خانواده ، چاپ پنجم ، انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. تهران، 1374
28- محسنی ، دکتر مرتضی ، دوره حقوق جزای عمومی ( کلیات حقوق جزا ) ج1 ، چاپ دوم ، انتشارات گنج دانش ، تهران 1375
29- مرعشی ، آیت الله سید محمد حسن ، شرح قانون حدود و قصاص ، ج1 ، انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، بی تا
30- مظلومان ، دکتر رضا ،زن کشی در لوای قانون ، چاپ اول ، انتشارات سازمان زنان ایران ، تهران 1352
31- ناس ، جان بی ، تاریخ جامع ادیان ، ترجمه علی اصغر حکمت ، چاپ پنجم ، انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی ، بی جا ، 1373
32- ناصر زاده ، هوشنگ ، اعلامیه های حقوق بشر ، چاپ اول ، انتشارات جهاد دانشگاهی ، ( ماجد ) قم ، 1372
33- ولیدی ، دکتر محمد صالح ،بایسته های حقوق جزای عمومی ، چاپ دوم ، انتشارات خورشید ، تهران ، 1382
34- ولیدی ، دکتر محمد صالح ، حقوق جزا ( مسؤلیت کیفری ) چاپ اول ، انتشارات امیر کبیر ، تهران ، 1366
35- یزدی ، ابوالقاسم ، ترجمه فارسی شرایع الاسلام ، ج4 ، چاپ اول ، انتشارات دانشگاه تهران ، 1353
مقالات
36- آزمایش ، دکتر علی ، بررسی تحلیلی از ماده 179 قانون کیفر همگانی، معافیت است یا دفاع مشروع ؟ مجله حقوق مردم ، شماره های 32 ، 33 ، 34 ، 35 ، 36 ، 37 ، 38 ، 1352 .
37- آشوری ، دکتر محمد ، اصل برائت و آثار آن در امور کیفری ، در کتاب عدالت کیفری ( مجموعه مقالات ) چاپ اول ، انتشارات گنج دانش ، تهران ، 1376
38- آشوری ، دکتر محمد ، عدالت کیفری از دیدگاه حمورابی در کتاب عدالت کیفری ( مجموعه مقالات ) چاپ اول ، انتشارات گنج دانش ، تهران ، 1376?
39- صمدی ، دکتر علی اشرف ، ماده 171 قانون مجازات ایران و مقایسه آن با شق 2 از ماده 224 قانون مجازات فرانسه ، مجله کانون وکلا ، شماره 78 ، 1340
40- مدرس ، دکتر فخر ، معافیت مرد از مجازات ، مهنامه قضایی ، سال هشتم ، شماره 90 ، اداره دادرسی نیروهای مسلح شاهنشاهی ، 1351
41- مرعشی ، آیت الله سید محمد حسن ، ارتداد و احکام آن از نظر منابع حقوقی در اسلام ، در کتاب دیدگاه های نور در حقوق کیفری اسلام ( مجموعه مقالات ) چاپ اول ، انتشارات میزان ، تهران ، 1372 .
42- مهرپور ، دکتر حسین ، سیری در مبانی فقهی و حقوقی ماده 630 قانون مجازات اسلامی ، نامه مفید ( فصلنامه تخصصی دارالعلم مفید _ قم ) سال دوم ، شماره 8 ، 1375 .
43- وزیری ، دکتر ابوالفتح ، معافیت های قانونی و تحلیلی از ماده 179 قانون مجازات عمومی ، مجله حقوقی وزارت دادگستری ، شماره 2 ، 1352
44- هاشمی ، دکتر سید محمد ، بررسی تطبیقی حقوق اساسی زن در نظام داخلی و بین المللی ، مجله تحقیقات حقوقی دانشگاه بهشتی شماره 15، 1374 .
نامه ها
حجاریان ، حسن ، تعصب ناموسی و ارتباط آن با جرم ، دانشکده حقوق و دانشگاه شهید بهشتی ، 1358
شیرزادی فر ، آرزو ، کیفر مرگ در نظام کیفری ایران ، دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی، 1377
رهنما زاده ، ابراهیم ، قتل با اعتقاد به مهرور الدم بوده مقتول ، دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی، 1377
ب) منابع به زبان عربی
48- ابن قدامه ، عبدالله بن احمد ، المنضی ، ج7 ، مکتبة المهجوریة العربیه ، قاهره،بی تا.
49- الجزیری ، عبدالرحمن ، الفته علی المذاهب الاربعه ، ج 5 ، چاپ اول ، دارا الاحیاء التراث العربی ، بیروت ، 1406 ه. ق
50- الحر العاملی ، شیخ محمد بن الحسن ، وسایل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریه ، ج 19 ، چاپ چهارم ، دارا احیاء التراث العربی ، بیروت ، 1391 ه. ق
51- حسنی ، دکتر محمود نجیب ، شرح قانون العتوبات ، التم خاص خاص ، ج 8،دارالنهضه العربیه ، قاهره ،1992
52- حسینی روحانی ، آیت الله سید محمد صادق ، فته الصادق ، ج 15 ، چاپ سوم ، انتشارات دارکتاب ، قم ، 1414 ه. ق
53- حسینی شیرازی ، آیت الله سید محمد ، الفقه ، ج 87 ، چاپ دوم ، انتشارات دارالعلم ، بیروت ، 1998 م
54- حلی ، محمد بن ادریس ، السرائر ، ج 2 ، مؤسسه النشر الاسلامی ، قم ، بی تا .
55- شهید اول ، شیخ ابی عبدالله شمس الدین محمد بن جمال الدین مکی العاملی ، الدروس الشرعیه فی فقه الامامیه، ج 2 ، چاپ اول ، مؤسسه النشر الاسلامی ، قم ، 1414 ه. ق
56- شهید اول ، شیخ ابی عبدالله شمس الدین محمد بن جمال الدین مکی العاملی ، اللمعه ، چاپ پنجم ، انتشارات ناصر ، قم ، 1372 .
57- شهید ثانی ، زین الدین بن علی العاملی ، روضة البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه ، ج 9 ، چاپ دوم ، انتشارات چاپخانه علمیه ، قم ، 1396 ، ه . ق
58- شهید ثانی ، زین الدین بن علی العاملی ، مسالک الافهام فی شرح شرایع الاسلام ، ج 14 ، چاپ اول ، مؤسسه معارف الاسلامی ، قم 1419 . ه . ق .
59- طوسی ، شیخ الطائفه ابی جعفر محمد بن الحسن ، المبسوط فی فقه الامیه، ج 8 ، چاپ دوم ، انتشارات حیدریه ، بیروت ، 1378 ه. ق
60- علامه حلی ، حسن بن یوسف بن علی المطهر ، ارشاد الاذهان الی الحکام الایمان ، ج 2 ، چاپ اول ، مؤسسه النشر الاسلامی ، قم ، 1410 ه . ق
61- علامه حلی ، حسن بن یوسف بن علی المطهر ، قواعد الاحکام ، ج 1 ، منشورات الرضی ، قم ، بی تا
62- گلپایگانی ، آیت الله سید محمد رضا ، الدرالمنضود فی احکام حدود الحدود (تقریرات ) گرد آورنده علی کریمی جهرمی ، ج 1 ، چاپ اول ، انتشارات دارالقرآن الکریم ، قم ، 1412 ه . ق
63- محقق حلی ، ابوالقاسم نجم الدین جعفر بن الحسن ، شرایع الاسلام ، ج 4 ، چاپ دوم ، انتشارات دارالاضواء ، بیروت ، 1982 ه . ق
64- مروارید ، علی اصغر ، سلسلة الینابیع الفقیه ، ج 23 و 40 ، چاپ اول ، مؤسسه النشر الاسلامی ، بیروت ، 1413 ه . ق
65- مقدس اردبیلی ، احمد ، مجمع الفائده و البرهان فی شرح ارشاد الاذهان ، ج 13 ، چاپ اول ، مؤسسه النشر الاسلامی ، قم 1416 ه .ق
66- منتظری ، آیت الله حسینعلی ، کتاب الحدود ، چاپ اول ، انتشارات دارالفکر، قم ، 1401 ه . ق
67- موسوی اردبیلی ، آیت الله سید عبدالکریم ، فقه الحدود والتعزیرات، چاپ اول ، منشورات مکتبة امیرالمؤمنین ( دارالعم مفید) قم ، 1413 ه . ق
68- موسوی خمینی ، آیت الله سید روح الله ، تحریرالوسیله ، ج 1 و 2 ، مؤسسة النشر الاسلامی ، قم ، 1370
69- موسوی خوئی ، آیت الله سید ابوالقاسم ، مبانی تکمله المنهاج ، ج 1و2 ، مطبقه الآداب ، نجف الشرف ، 1975 م .
70- نجفی ، شیخ محمد حسن ، جواهر الکلام ، ج 41 و 42 ، چاپ سوم ، انتشارات دارالکتب الاسلامیه ، تهران 1362 .
71- النواری ، دکتر عبدالخالی ، التشریع الجنائی ، چاپ سوم ، انتشارات دارالثقافه ، بیروت ، 1974 م .
