پایان نامه بررسی نسل صالح از منظر قرآن و روایات در 320 صفحه ورد قابل ویرایش با فرمت doc
چکیده
جامعه ای که در آن زندگی می کنیم ، والدین وخانواده ها دنبال ارزشهای انسانی ودینی هستند وبرای فرزندان خویش دنیایی را تجسم می کنند وآرزوی صلاح وسعادت آنان را دارند ، اخلاق ، ایمان و… ابزارهایی برای رسیدن به این اهداف هستند .
از طرفی در عصری قرار گرفتیم که انحطاط اخلاقی رو به گسترش است وبه کمک پیشرفت صنایع بشری مرزها را در هم شکسته و همه را مورد هجوم قرارداده خصوصا ً فرزندان که در معرض آسیب هستند .بنابراین شایسته است متولیان امر تعلیم وتربیت وخانواده ها برای پیشگیری چاره ای بیندیشند و برنامه ریزی صحیح واصولی راهکارهای علمی وعملی ارائه دهند .
فرزندان در خانواده های متفاوت با سلایق واخلاقیات گوناگون رشد می کنند اما چه عواملی باعث می شود که خانواده ای که دو فرزندداشته باشند یکی به سعادت می رسد ودیگری راه گمراهی در پیش می گیرد ؟
عملکرد خانواده در سعادت وشقاوت فرزندان بر پایه چه عاملی است ؟ لذا برحسب نیاز واهمیت موضوع وطرح دیدگاه هایی برای ایجاد نسل صالح وانسانهای برجسته دینی ، ضروری به نظر می رسد وباید مورد پرورش ومطالعه قرارگیرد تادر اختیار علاقه مندان به تربیت واخلاق قرارگیرد ودر پرتو بهره گیری ازاصول وروشهای ایجاد نسل صالح وروشهای تربیتی بتوان افراد صالحی تربیت کرد وجامعه ی انسانی را از کژ روی ها وناهنجاریهای اخلاقی واجتماعی مصون داشت .
پایان نامه حاضر در راستای رسیدن به این هدف وشناسایی عوامل وشیوه های درست تربیت نسل صالح، براساس آموزه های وحیانی قرآن وروایات وسیره ی اهل بیت ، در پنج فصل تنظیم شده است .
فصل اول: شامل چکیده ، مقدمه و کلیات است ودر کلیات به اهمیت ، ضرورت وطرح تحقیق ونیز انگیزه و روش آن و … پرداخته شده است .
فصل دوم درباره ی مفهوم ترتیب ، اهمیت و اهداف آن که در این فصل سعی شده ابتدا مقدماتی در شناخت انسان مطرح شود و سپس مبحث ذریه بررسی شده و به دنبال آن مفهوم صالح و به اهمیت و اهداف وحقیقت تربیت پرداخته شده است .
در فصل سوم ویژگیها و مبانی تربیت و نسل صالح مطرح شده است خصوصا ً به مباحث فطرت انسان ، مسئولیت پذیری و تحمل و تدبر او ، حق طلبی و مهرورزی و … پرداخته شده است.
در فصل چهارم عوامل موثر در تربیت نسل صالح به عوامل بیرونی و درونی که شامل این عناوین است اشاره گردیده : عوامل درونی : وراثت ،والدین نقش همسر و… . عوامل بیرونی : محیط اجتماع ،دوستان و ورفقا، مدرسه ومربیان آموزشی، مقتضیات سیاسی وحکومتی مورد بررسی قرار گرفته شده است .
در فصل پنجم اصول و شیوه های تربیت از منظر قرآن و مکتب اهل بیت مطرح شده است. اصول شامل: اصل تدرّج ،تذکر ،تیسیر ، الگوگیری، گرایش به حق و… که این شیوه های تربیتی نیز شامل : شیوه های بازدارنده و انگیزشی می باشد . و در مکتب اهل بیت به سیره و روش اولیاء الهی و شیوه تربیتی معصومین و چگونگی نسل صالح از منظر آنها مورد بررسی قرار گرفته است.
امید است با عنایات خاص? الهی توانسته باشم گامی در جهت شناخت انسان و اهداف آن در جهت ایجاد نسلی صالح برداشته باشم .
واژه های کلیدی: نسل صالح، شیوه های تربیت، از منظر قرآن و روایات، عوامل درونی
فهرست مطالب
چکیده :
مقدمه
فصل اول : کلیات
1-1 بیان مسئله
1- 2 ضرورت واهمیت موضوع تحقیق
1- 3 اهداف وانگیزه انتخاب موضوع
1-4 سؤالات تحقیق
1- 5 تاریخچه تحقیق ( پیشینه تحقیق )
1 – 6 روش تحقیق
1-7 ساختار ومحدوده ی تحقیق
فصل دوم : مفهوم تربیت فرزند ، واژه های مرتبط با آن و اهمیت واهداف آن از دیدگاه اسلام
2 -1 واژه شناسی« انسان » و برخی تعاریف در باره ی او
2- 1- 2 مفهوم لغوی و اصطلاحی ذریه
2- 1 -2-1 ذریه مومن والحاق اعمال به والدین
2-1-3 بدءِ طینت از منظر امام محمد باقر (ع)
2-1-4 مفهوم لغوی واصطلاحی واژه صالح
واژه صَلَحَ
واژه صَلاح
اصلح – أصلحوا
2-1-6 تربیت وجایگاه آن ازدیدگاه برخی صاحب نظران
2-1-7 موضوع تربیت از دیدگاه بعضی از دانشمندان
2-1-9 حقیقت تربیت فرزند
1) نشاندن محبت علم وآداب آن در دل ودرون کودک :
2) حفظ کردن قسمتی از قرآن واحادیث توسط کودک :
3) انتخاب معلم نیکوکار برای کودک :
4) آموختن زبان عربی به کودکان :
5) آموختن زبان های مشهور بیگانه به کودکان :
2-1-10 اهداف وغایت تربیت فرزند
2- 1- 10- 1 تربیت اخلاقی
2-1-10-2 تربیت جسمی
فصل سوم:ویژگیها ،مبانی واصول تربیت نسل صالح از منظرقرآن و روایات
3-1 ویژگی های نسل صالح از منظر قرآن و روایات
3-2-1 راه روشن
- فطرت در قرآن وروایات
3-2-3 غریزه وتفاوت آن بافطرت
خصوصیات غریزه:
تفاوت فطرت و غریزه
3-2-4 فضایل فطری انسانی
3-2-4-1 حقیقت جوئی
3-2-4-2 گرایش به خیر و فضیلت
3-2-4-3 گرایش به جمال و زیبایی
3-2-4-4 گرایش به خلاقیت و ابداع
3-2-4-5 گرایش به عشق و پرستش خداوند
واژه‌شناسی کرامت
معنای اصطلاحی ، کاربردی وقرآنی کرامت
توجه دادن به کرامت‌ها
2-2-6 توجه دادن به معرفت وتزکیه نفس
3-2-7 مسئولیت‌پذیری
3-2-8 آشنایی با تعالیم و آداب اسلامی و ملکه نمودن آن در فرزند
3-2-8-1 گشودن زبان کودک به کلمة توحید (لااله‌الاالله)
3-2-8-2 آشنا کردن کودک به حلال و حرام
3-2-8-3 امرکردن کودک به عبادت در سنین کودکی تا هفت‌سالگی
3-2-9 به کارگیری عقل و تدبر (عقل عملی)
- تفکر ، تفهم وخرد ورزی
- همرامی عمل با علم
3-2-10 اصلاح عادات و رفتار ناپسند در فرزند
3-3-2 اصل الگوگیری و عبرت آموزی
3-3-3 اصل تیسیر
3-4-3 اصل اعتدال
3-3-5 اصل گرایش به حق
3-3- 6 اصل تذکر
فصل چهارم :
عوامل مؤثروموانع در تربیت فرزند ونسل صالح از منظر قرآن و روایات
4-1 عوامل درونی
4-1-1 وراثت
4-1-1-1 وراثت در فرزندوتأثیر آن
4-1-1-2 انواع وراثت
4-1-2 نقش همسر شایسته
4-1-3 انعقاد نطفه
4-1-3 -1 نطفة پاک
4-1-3-2 ایام سعد و نحس در انعقاد نطفه
4-1-3-3 لقمة حلال و حرام و تأثیرات آن
4-1-4 نقش خانواده
4-1-4-1 نقش پدر
4-1-4-2 تأثیر معنویات پدر در فرزند
4-1-4-3 نقش مادر
- نقش مادر در ایجاد نسل صالح
1) انسانی مسلمان
2) نقش همسری
3) نقش مادر
- شیر مادر
- تأثیر خوراک بر شیر مادر
4-1-4-4 تبریک و تهنیت گفتن به مناسبت تولد فرزند
4-1-4-5 وظایف والدین نسبت به فرزندان وبرعکس
4-1-4-6 اخص وظایف والدین در هفت روز اول تولد
1- ذکر اذان و اقامه
2- مراسم تنحیک
3- تسمیه یا نام نیکو
4- تراشیدن موی سر نوزاد
5- ختنه
6- عقیقه
- عقیقه و حکمت آن
7- ولیمه
4-1-4-7 آموزش مراسم مذهبی و قرآنی
4-1-4-7-1 تعلیم نماز
4-1-4-7-2 تعلیم دعا
4-1-4-7-3 آشنایی با علوم اهل بیت
4-2 عوامل بیرونی
4-2-1 محیط تربیت
4-2-2 محیط انسانی
4-2-3 محیط دوستان و رفقا
4-2-4 محیط اجتماعی
4-2-5 محیط مدرسه و مربیان آموزشی
4-2-6 موانع و مقتضیات سیاسی وحکومتی
4-3 موانع تربیت
4-3-1 حبّ دنیا
4-3-2 هوی و هوس
4-3-3 وسوسه های شیطانی
فصل پنجم شیوههای تربیت نسل صالح از دیدگاه قرآن ومکتب اهل بیت(ع)
5-1 شیوههای تربیت فرزند و نسل صالح از دیدگاه قرآن
5-1-1 شیوههای انگیزشی و رفتاری
5-1-1- 1 محبت به فرزند
5-1-1-2 عدم تبعیض بین فرزندان
5-1-1-3 الگوی عملی صحیح
5-1-1-4 تشویق
- تشویق از نظر لغوی
5-1-1-4-1 فوائد تشویق
5-1-1-4-2 عدم افراط و تفریط در تشویق
5-1-1-5 هماهنگی تربیت با طبیعت فرزند
5-1-1-6 شیوه تغافل در فرزند
5-1-1-7 پرورش حیا و نجابت در فرزند
5-1-1-8 تحریک فرزند به کسب و کار
5-1-2 شیوههای بازدارنده
5-1-2-1 پرهیز دادن فرزند از پنهان‌کاری
5-1-2-2 پرهیزفرزند از تفاخر
5-1-2-3 پرهیزفرزنداز زشتی‌های گفتاری
5-1-2-4 منع فرزنداز سودجوئی
5-1-2-5 پرهیز دادن فرزند از تجمّل‌گرایی
5-1-2-6 پرهیز از نازپروری فرزند
5-1-2-7 منع فرزند از رذایل اخلاقی
5 – 2 شیوه های تربیت فرزند و نسل صالح در مکتب اهل بیت(ع)
5-2-1 تربیت و سیرة معصومین
- تربیت 7 سال دوم تربیت از نظر پیامبر اکرم
- روش ملایمت
5-2-3 سیره تربیتی حضرت علی(ع)
5-2-3-1 هدف نهایی تربیت فرزند از منظر حضرت علی (ع)
5-2-3-2 ضرورت تسریع در تربیت از منظر حضرت علی (ع)
5-2-3-3 نتایج تربیت فرزند از دیدگاه حضرت علی (ع)
5-2-4 سیرة تربیتی حضرت زهرا (س)
5-2-4-1 تربیت از منظر حضرت زهرا (س)
5-2-4-2 ارتباط علمی حضرت زهرا با فرزندان
5-2-4-3 تأثیر نام نیکو بر شخصیت فرزند از منظر حضرت زهرا (س)
5- 3 حسن ختام - انتظار و تربیت نسل صالح
نتیجه نهایی
منابع ومآخذ : 307
منابع ومآخذ :
قرآن مجید ، ترجمه استاد ابوالفضل بهرامپور
نهج البلاغه ، ترجمه محمد دشتی
صحیفه سجادیه ،ترجمه حسین انصاری
آ
آذر تاش و آذر نوش(فرهنگ معاصر عربی_فارسی) تهران،نشر نی،واژه غفل،1381
آمدی، عبدالواحد ، غررالحکم ودررالکلم، بیروت،موسسه اعلمی،1407،ج2
آیت الله مشکینی، ازدواج در اسلام
ا
ابن منظور،لسان العرب، ایران،قم، نشر ادب الحوزه، 1405،ه.ق
احسان بخش رشتی، حاج شیخ صادق، آثارالصادقین، روابط عمومی ستاد برگزاری نماز جمعه گیلان،چاپ اول،زمستان1369
احمدی، روانشناسی نوجوانان و جوانان،انتشارات مشعل،1368
المنجد،(فرهنگ لغت عربی به فارسی) چاپ اول،چاپخانه پیام،1375
ادیب ، علی محمد حسین ، راه و روش تربیت از دیدگاه امام علی (ع) ،ترجمه دکتر سید محمد راد منش،موسسه انجام کتاب
اصفهانی ،راغب ، معجم مفردات الفاظ القران ،تحقیق،صفوان عدنان داودی،دارالقلم دمشق، الدارالشامیه ، بیروت
اعرافی ،علیرضا ، آراء دانشمندان مسلمان در تعلیم و تربیت و مبانی آن ،تهران ،سمت،ج2، 1379
الحرانی،علی بن الحسین بن شعبه ،تحف العقول ،ترجمه و تصحیح علی اکبر غفاری و تحف العقول (آیت الله کمره ای)
الخزاعی نیشابوری ، حسین بن علی بن احمد، روض الجنان و روح الجنان فی تفسیرالقران،(تفسیر ابوالفتوح رازی)،چاپ اول،مشهد،بنیاد پژوهشهای اسلامی،آستان قدس رضوی،1374_1366 ش
امام خمینی ،روح الله ،تفسیر سوره حمد، تهیه وتنظیم علی اکبرربانی خلخالی ،دفتر انتشارات اسلامی قم
امامی اصفهانی ، مرحوم سید محمود ،ثمرات الحیاه، انتشارات سازمان جاویدان،موسس محمد حسن ا علمی
امینی ،ابراهیم، اسلام و تعلیم و تربیت ،انتشارات انجمن اولیاء و مربیان،تابستان 1373
همان ، آیین تربیت ،انتشارات اسلامی،مهر 1359
همان ، فرهنگ فاطمی ،شان نزول سوره هل(تی) ،در فضیلت اهل بیت
همان ، خود سازی ، چاپ هشتم ، ج1 ، انتشارات شفق
انصاری، جلوه های رفتاری حضرت زهرا(س)، دفتر تبلیغات اسلامی
انصاریان، حسین ، نظام خانواده در اسلام، ناشر:انتشارات ام ابیها،چاپ یازدهم،پائیز 1378
انوری، حسین ، فرهنگ بزرگ سخن،ج7
ب
باقری، دکتر خسرو ، نگاهی دوباره به تربیت اسلامی ،چاپخانه مدرسه،چاپ سوم،زمستان 1374
براتراندراسل ، آموزش و زندگی بهتر، ترجمه ناهید فخرائی،انتشارات بنگاه ترجمه و نشر کتاب
بهشتی ،دکتر احمد، انسان در قران
پ
پادشاه متخلص به شاد،محمد ،فرهنگ جامع فارسی ،زیر نظر دکتر سیاقی ،چاپ دوم،انتشارات کتاب فروشی خیام،1363 ش
پاینده ،ابوالقاسم ، نهج الفصاحه، مجموعه کامل کلمات قصار پیامبر اکرم ،انتشارات جاویدان
پریور، علی ، هنرزن بودن ،تهران، موسسه انتشارات آسیا
ت
تصنیف غررالحکم
ج
جوادی عاملی،عبدالله، کرامت در قران،مرکز فرهنگی رجاء،1372
جوهری فارابی ،ابی نصر اسماعیل بن حماد مسنه ، تاج اللغه و صحاح العرسه المسلمی(الصحاح) ،بیروت،لبنان،دارالفکر،1418 ه.ق
ح
حجتی،دکتر سید محمد باقر، آداب تعلیم و تعلم در اسلام ،دفتر نشر فرهنگ اسلامی ،خرداد1359
حسینی،سید مصطفی، معارف معاریف ،تهران،دانش،ج 7 ، واژه عقل،1376
خ
خوانساری، جمال الدین محمد ، شرح غررالحکم و دررالکلم: (ت 1125 ق) با تصحیح و تعلیق میر جلال الدین حسینی ارموی،انتشارات دانشگاه تهران،1360ش
همان ، فهرست غرر
د
دلشاد ،مصطفی، سیری در تربیت اسلامی
همان ، منظر مهر ، مبانی تربیت در نهج البلاغه ، سازمان چاپ وانتشارات فرهنگ اسلامی ، پائیز 79
دهشیری، افضل السادات، نگرشی به تربیت اخلاق از دیدگاه اسلام با تاکید بر دوره نوجوانی ،مرکز چاپ و نشر سازمان تبلیغات اسلامی،چاپ اول،زمستان 1370
دی کرومبولتز و هلن، تغییر دادن رفتارهای کودکان و نوجوانان ،ترجمه دکتر یوسف کرمی،چاپخانه پردیس،چاپ چهارم،،خرداد 1370
ر
رازی ،فخرالدین محمدبن عمرالخطیب ، تفسیر کبیر ،(ت606 ق)الطبعه الثالثه
راجی قمی،محمد، پند های پدران به فرزندان
ربانی شیرازی، عبدالرحیم ،وسائل الشیعه،تهران ، انتشارات کتابفروشی اسلامیه ،چاپ هفتم،1372
رسولی محلاتی ،هاشم ، وصایا الرسول و الائمه ،با ترجمه فارسی
رشید پور،آشنائی با تعلیم و تربیت اسلامی با تاکید بر روش ها، تهران ، انجمن اولیاء و مربیان ،1384
ز
زاهدی، مرتضی ، فلسفه تربیت و فعالیتهای تربیتی،انتشارات آوای نور چاپ چهارم،اول1375
زنگویی ،اسدالله ، چگونگی پرورش حس مسئولیت پذیری نوجوانان با تاکید بر مبانی اسلام (کارشناسی ارشد)(پایان نامه) رشته تعلیم و تربیت اسلامی استاد راهنما دکتر غلامعلی افروز،دانشگاه تربیت مدرس،1370
س
سادات ،محمد علی، شیوه های برخورد با کودکان ،دفتر نشر فرهنگ اسلامی1373
ساکت، محمد حسین ، مقاله کرامت انسان، دانشنامه امام علی،پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی،1380
سبحانی،جعفر ، فروغ ابدیت ، ج هفدهم،قم،بوستان کتاب،1380
سلیمانی خرم دشتی، مسعود، روشهای تربیتی به منظور اعقلای مسئولیت پذیری در کلام امام علی (ع)،(پایان نامه کارشناسی ارشد)
سموئیل اسمایلز، اخلاق ،ترجمه محمد سعیدی،بنگاه مطبوعاتی صفعلیشاه،اسفند1346
ش
شریعتمداری، دکترعلی ، جامعه و تعلیم و تربیت،انتشارات امیرکبیر،خرداد1372
شفیع آبادی،فنون تربیت کودک،تهران ، انتشارات جهره،چاپ هفتم ،1372 ش
شکوهی ، دکتر غلامحسین، مقاله معنی و مفهوم تربیت ،فصلنامه تعلیم و تربیت،انتشارات آموزش و پرورش،زیر نظر هیئت تحریریه
شهید ثانی،زین الدین، منیه المرید ،اسماعیلیان ،آداب معلم فی نفسه،قم ،1384
شیخ صدوق ابن بابویه، عیون اخبارالرضا ،ترجمه از استاد علی اکبر غفاری،نوبت چاپ اول1373،ناشر : نشر صدوق
شیخ طوسی، ابوجعفر محمد بن الحسن بن علی، التبیان فی تفسیر القران ،تحقیق احمد حبیب قصیر العاملی،چاپ اول،قم،مکتب الاعلام الاسلامی،1409 ق
