دانلود پایان نامه بررسی میزان و نحوة گذراندن اوقات فراغت دانش آموزان دختر مقطع متوسطه در 98 صفحه ورد قابل ویرایش با فرمت doc
فهرست
فصل اول : مبادی تحقیق
1- مقدمه 1
2- موضوع تحقیق و تبیین آن 3
3- بیان مسأله مورد پژوهش (مشکل چیست؟) 5
4- انگیزه محقق در انتخاب موضوع 7
5- هدف تحقیق 8
6- ضرورت تحقیق (اهمیت مسأله مورد پژوهش) 9
7- واژه ها و اصطلاحات این تحقیق 11
فصل دوم : بررسی پیشینه پژوهش
الف- سابقه نظری تحقیق 12
تاریخچه 21
ب- سابقه عملی تحقیق 24
1- بررسی پژوهشهای مشابه موضوع تحقیق در جهان 24
2- بررسی پژوهشهای مشابه موضوع تحقیق در ایران 29
3- بررسی پژوهشهای مشابه موضوع تحقیق در محل تحقیق 34
ج- نقد و بررسی پژوهشهای انجام شده مشابه موضوع تحقیق 36
فصل سوم:روش تحقیق (متدلوژی)
الف- فرضیات 37
1- تعریف فرضیه 37
2- انواع فرضیه 37
3- فرضیات این تحقیق 38
4- سؤالات پژوهشی 38
ب- جامعه آماری و نمونه گیری 39
1- تعریف جامعه آماری 39
2- جامعه آماری این تحقیق 39
3- تعریف نمونه گیری 39
4- انواع نمونه گیری 40
5- نمونه گیری در این تحقیق 40
ج- جمع آوری اطلاعات 43
1- تعریف روش جمع آوری اطلاعات 43
2- انواع روشهای جمع آوری اطلاعات 43
3- روش جمع آوری اطلاعات در این تحقیق 47
4- تعیین روایی روش جمع آوری اطلاعات 47
5- تعیین پایایی روش جمع آوری اطلاعات 48
د- روش تحقیق 48
1- تعریف روش تحقیق 48
2- انواع و روش های تحقیق 49
3- نوع و روش این تحقیق 50
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل اطلاعات
الف- تجزیه و تحلیل سؤالات چند جوابی پرسشنامه (با جدول فراوانی و درصدی و رسم نمودار ستونی) 51
ب- تجزیه و تحلیل سؤالات تشریحی پرسشنامه (با جدول فراوانی و درصدی) 68
ج- تجزیه و تحلیل فرضیات (با جدول فراوانی و درصدی و رسم نمودار دایره ای ) 71
فصل پنجم: تفسیر نتایج پژوهش
1- نتیجه تحقیق 78
الف- نتایج کلی و فرضیات 78
ب- نتایج کلی سؤالات تشریحی 80
2- پیشنهادات و نظرات اصلاحی 82
الف- پیشنهادات محقق 82
ب- استنتاج کلی از پیشنهادات پاسخ دهندگان 83
3- مقایسه نتایج این تحقیق با پژوهشهای مشابه این موضوع 84
4- محدودیت ها و مشکلات این تحقیق 86
5- فهرست منابع(کتابنامه) 87
6- پیوست(ضمائم)
نمونه پرسشنامه
منابع
- دبیرخانه شورای عالی جوانان ، چگونگی پرداختن به فعالیت های فراغت بین نوجوانان و جوانان
- با تقوا ، مهدیه ، 1383، بررسی نحوه گذراندن اوقات فراغت دانشجویان مجتمع علوم انسانی دانشگاه یزد.
- مکی ، محمد ، 1381، بررسی نحوه گذراندن اوقات فراغت دانش آموزان پسر دوره ی متوسطه ناحیه 2 شهر یزد.
- دلاور ، علی ، 1373، روش تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی ، انتشارات پیام نور
- حافظ نیا ، محمد ، 1384، روش تحقیق در علوم انسانی ، انتشارات سمت
- بهارستان ، جلیل ، بررسی هندسه جوانی و سیاق جوانی کردن
- سازمان ملی جوانان ، اوقات فراغت و سبک های زندگی جوانان
- مجلات پیوند ، انتشارات انجمن اولیاء و مربیان ایران
فراغت :
در لغت به معنای آسایش ،استراحت ، آسودگی و آرامش است همچنین آن را در معنای فرصت ،مجال و آسوده شدن نیز به کار گرفته اند .
فراغت در برابر کار قرار می گیرد لیکن تعریف آن بدون توجه به مجموعه های اجتماعی ، سطح فنون ،شیوه زندگی ،مدلهای اجتماعی ،فرهنگی مسلط ممکن نیست .
اوقات فراغت :
از دیدگاه های مختلف دارای تعاریف متفاوتی است اما اغلب در این مورد اتفاق نظر دارند که این اوقات عبارتست از :
ساعاتی که باید بدون اجبار صرف اموری شود که فرد به آن تمایل دارد و تا حد ممکن نباید با نفع اقتصادی همراه باشد یا منبع درآمدی برای شخص محسوب گردد،بلکه باید به کسب تنوع ،ایجاد سرگرمی و فراهم آوردن امکانات ،رشد فکری و جسمی در راستای تعالی و رسیدن به ارزشهای معنوی منجر گردد و نیز می توان آن را چنین تعریف کرد :
« اوقات فراغت »:ساعات یا روزهایی که فرد آن را به میل خودش به منظور استراحت ،تفریح ،سرگرمی و افزایش معنویات و توسعه مهارتها یا شرکت داوطلبانه د رامور اجتماعی پس از انجام وظایف شغلی ، خانوادگی ، اجتماعی ، ضروری برای پرداختن به فعالیتها و اشتغالات معین که در این تحقیق «فعالیتهای فراغت » نامیده شده است صرف می کند .
الف – سابقه نظری تحقیق (بررسی نظریه ها و فنون مربوط به پژوهش )
اوقات فراغت از دیدگاه جامعه شناسان و دانشمندان
- فاطمه کباری جامعه شناس و پژوهشگر مسائل اجتماعی اوقات فراغت را لحظه هایی می داند که فرد فارغ از کار مسئولیت آن را براساس تمایل شخصی خود تنظیم می کند و برنامه آن در مورد هر کس متفاوت است و به سلیقه نیازهای روحی ،سن و توان مالی فرد بستگی دارد او می گوید :لحظه لحظه اوقات فراغت امروزه از چنان اهمیتی برخوردار است که حتی از آن به مثابه آینه فرهنگ جامعه یاد می کنند به این معنی که چگونگی گذراندن اوقات فراغت افراد یک جامعه تا حد بسیاری معرف ویژگی های فرهنگی و میزان توسعه یافتگی آن جامعه است بنابراین اگر طرح و نقشه زندگی و کار جوانان با برنامه هایی که برای اوقات فراغت خود تنظیم می کند مغایرت داشته باشد و یا تفریحات و فعالیتهای فراغتی آنها با هنجارهای فرهنگی در تضاد می باشد اوقات فراغت به یک مشکل اجتماعی مبدل خواهد شد .
- امان الله قرائی مقدم جامعه شناس و استاد دانشگاه نیز در این زمینه معتقد است که هر کاری که غیر از کار و حرفه روزانه خود ،به اختیار فرد و هر ساعتی از فراغت که مایل است انجام شود اعم از تفریح یا انجام کاری سخت و عقب افتاده باز هم جزئی از گذراندن اوقات فراغت محسوب می شود زیرا بر خلاف کار روزانه هیچ اجباری برای انجام آن ندارد و می تواند زمان آن را تغییر دهد.
- دکتر علی سعیدی کارشناس برنامه ریزی و رفاه با اشاره به اوقات فراغت در سالهای اخیر می گوید در سالهای اخیر اوقات فراغت ،تفریح محسوب شده است در صورتی که هم فرصت است و هم تهدید
د رگذشته به هر نحوی تلاش می کردیم تعطیلات سپری شود در صورتی که اوقات فراغت در تمام سال وجود دارد و متأسفانه سازمانهای دولتی فعالیتهایشان را معطوف به پر کردن این اوقات می کنند .
مکان فراغت محلهای تفریح نیست و اتفاقاً می بینیم که بیشتر اوقات فراغت در خانه می گذرد و کمتر می توان رفتار افراد را در خانه کنترل کرد ، انواع بازیهای الکتریکی بچه ها را منزوی کرده و حتی شاهدیم که در کشورهای غربی در مورد چاقی ناشی از این بازیها هشدار می دهند .
- اوقات فراغت در حال حاضر بعد رسانه ای یافته و بیشترین اوقات فراغت افراد را رسانه‌ها به خود اختصاص می دهند د راین میان رسانه های مکتوب کمترین زمان و رسانه‌های صوتی و تصویری بیشترین زمان را به خود اختصاص می دهند .
دکتر سعید معید فرد ،استاد دانشگاه تهران در این باره می گوید : علیرغم اینکه میزان تحصیلات وسواد در کشورها به سرعت در حال افزایش است و انتظار می رود که سهم رسانه های مکتوب بیشتر شود اما هنوز در سبد کالای مصرف فرهنگی خانوارها رسانه مکتوب نقش مهمی ندارد.
این جامعه شناس گرایش مردم به سمت رسانه های صوتی و تصویری را بسیار بالا دانسته و ادامه می دهد مطالعات نشان داده که بیش از پنجاه درصد اوقات فراغت صرف رسانه های صوتی و تصویری و کمتر از بیست درصد مصرف رسانه های مکتوب می شوند.
اما این استاد دانشگاه گذراندن اوقات فراغت در پای رسانه های صوتی و تصویری را مانع خلاقیت و نوزایش روحی و روانی افراد دانسته و می افزاید : افراد در برابر این رسانه بیشتر دارای نقش انفعالی هستند در حالیکه در سایر امکانات فراغتی مانند گردش و تفریح افراد قادر به برقراری یک رابطه فعال با دیگران می باشد .
- قرائی مقدم توجه به بعد اقتصادی در برنامه ریزی اوقات فراغت جوانان را بسیار مهم می داند و امکانات محدود تفریحی ،ورزشی و فرهنگی و … همچنین بالا بودن هزینه های استفاده از امکانات که گاهی برای جوانانی از قشر متوسط و ضعیف جامعه غیر ممکن است اشاره کرده و می گوید :
در واقع برنامه ریزی ما برای اوقات فراغت تحت تأثیر اشتغال ما است و چنانکه عمده خانواده ها توان مالی برای ساماندهی و نظم بخشیدن اوقات فراغت جوانان در میان اعضای خانواده را ندارد و نمی توانند برای سفرهای فصلی ،سالیانه و یا آخر هفته برنامه ریزی اقتصادی داشته باشند و به ناچار جوانهای ما خیلی زود جذب گروه همسالان می شود و اوقات فراغتشان را بیرون از خانه و با دوستان سپری می کنند و به جرأت می توان گفت که یکی از عوامل مؤثر در بروز انواع آسیب های اجتماعی مربوط به عدم مدیریت و برنامه ریزی صحیح برای بهینه سازی اوقات فراغت نوجوانان و جوانان است.
فیلسوف و متفکر شهید استاد مطهری – رضوان الله تعالی علیه – در انجمن ماهانه ی دینی سخنانی تحت عنوان – رهبری نسل جوان – ایراد فرموده اند که چکیده ی آن چنین است:
« رهبری نسل جوان یک وظیفه و مسئولیت عمومی است که متوجه همه می باشد زیرا هر نسل مسئول نسل بعدی است رهبری یک نسل در همه ی احوال و همه شرایط یکسان نیست و یک نسخه ی معین ندارد وسایل در هر زمانی مخصوص خود آن زمان است همانگونه که معجزه ی پیامبران در تمام زمان ها یکسان نبوده است مسأله رهبری و هدایت از لحاظ تاکتیک و کیفیت عمل در زمان های متفاوت در مورد اشخاص متفاوت فرق می کند.
بنابراین ما باید نسل جوان را بشناسیم و بفهمیم دارای چه مشخصاتی ممیزاتی است درد نسل جدید عقلی و فکری است ،دردی که نشانه بیداری آنان است یعنی امروز جوان چیزی راحس می کند که نسل گذشته احساس نمی کرد ،باید شک و تردید جوانان را رفع کرد و با منطق روز به هدایت و رهبری نسل جوان پرداخت »
- در کتاب « جوانی پررنج » تألیف دکتر ناصرالدین صاحب الزمانی در سال 1344 چنین آمده است :
بدبینی ،تردید ،خودخوری ،تنهایی و مردم گریزی بیمار گونه که در منطق الطیر عطار ،بصورت بوتیمار و در نوشته صادق هدایت در قیافه بوف کور جلوه گر می شود در نوجوانی و جوانان ایرانی مشهود و متجلی است .
دکتر صاحب الزمانی اهم مشکلات جوانان را در کتاب خود چنین بیان کرده اند :
1) مسئله تحصیلات : که با کار ناهماهنگ است و تعادل و تناسب و عرضه و تقاضای نیروی انسانی مطرح نیست .
2) مسئله مقبولیت : که خودنمایی جوانان و نوجوانان برای کسب مقبولیت و مطرح شدن است .
3) مسئله جنسی : در نوجوانی اول به صورت عشق عاطفی و در نوجوانی دوم شور جوانی به صورت عشق شهوانی تجلی می یابد.
4) مسئله همسر گزینی و طلاق: جوانان ملاک صحیحی در انتخاب همسر ندارند و چون با تعقل به همسرگزینی نمی پردازند و با عشق صوری و جذبه سکسی به انتخاب همسر می پردازند غالباً به طلاق می انجامد.
5) مسئله تضاد ارزشها : که میان جوانان و اولیاء آنان و عرف جامعه تضاد ارزشی وجود دارد (امروز ما حتی شاهد آن هستیم که نسلی که انقلاب نموده است با نسلی که پس از انقلاب به وجود آمده است یعنی نسل انقلاب دارای ارزشهای متضادی هستند ،نه نسل اول انقلاب ،نسل دوم را قبول دارد و نه نسل دوم نسل اول را).
6) مسئله ناهماهنگی خانه و مدرسه : عوامل تعلیم و تربیت که عبارتند از خانه و مدرسه و جامعه هماهنگ و در حال تعامل نیستند و در تربیت نسل جوان اختلاف نظر دارند .
7) مسئله تفریح : تفریح در ایام فراغت برای تجدید نشاط و نیرو ،کاستن از یکنواختی زندگانی تحصیلی و حرفه ای ، از اصول و لوازم اساسی بهداشت تن و روان است ،نیاز به تفریح از نیازهای اصیل بشر شده است . علاوه بر لزوم تفریحهای مناسب تنوع اقسام آن نیز برای افراد و گروهها و طبقات مختلف جوانان ضروری است بدون شک احتیاجات تفریحی افراد با هم متفاوت است .
متأسفانه ، جوانان ما غالباً فاقد وسایل تفریحی سالم اند و یا اگر وسیله ای برای تفریح آنان یافت شود عموماً مناسب نیست و به طور کافی برای همه به اندازه کافی وجود ندارد و متنوع نیست.
- آبراهام مازلو ( روان شناس انسان گرا)معتقد است بزرگان و پیشروان علم و اندیشه و مصلحان و بزرگ مردان تاریخ کسانی بودند که نگرش آنان نسبت به حیات یک نگرش آزاد ،راحت ،مستقل ، بدور از تعصبات و تنگ نظری ها همراه با ایمان و عشق به طبیعت و نمودهای هستی و جامعه جهانی بوده است ، برای این دسته از افراد اوقات کار و تفریح ،اوقات اشتغال و فراغت و اوقات رنج و استراحت به گونه ای بوده است که هر دوی این اوقات ،باروری و خلاقیت و ابتکار داشته و به خوبی سازگار می شدند . سازگاری این افراد و آرامش و استرس روانی آنها در موقعیت های متفاوت و متضاد ناشی از سعه صدر ، بزرگ منشی و بلندنظری آنها بوده است .
- جان دیوئی فیلسوف و مربی بزرگ معاصر نیز تعبیر مشابهی از اوقات فراغت و اوقات اشتغال دارد و معتقد است : که یک فرد فعال ،سازنده و خلاق در همه شرایط زمانی و مکانی می تواند از تجربیات خود به نحو احسن استفاده کند و دائماً‌در بازسازی تجربیات پیشین خود به سر برد .
او معتقد است فلسفه تربیت ، آمادگی برای زندگی نیست بلکه عین زندگی است و اوقات فراغت ، آمادگی برای اشتغال نیست بلکه اگر از همان اوقات نیز به خوبی استفاده شود عین تولید و خلاقیت است.
- ژومر دومازیه ( J.Dumazedier) جامعه شناس فرانسوی براساس فراغت به معنی امروزی دو شرط قائل است : اول اینکه فارغ از اجبارهای مذهبی و عمومی باشد و در آن نوعی گزینش آزادانه فردی مطرح است .
دوم اینکه از سایر فعالیتها که در آن کسب معیشت می کنند جدا شده باشد با این دو شرط دومازیه معتقد است که فراغت تنها در جوامع صنعتی پیدا می شود و در رابطه با زندگی روستا تحت سلطه ارزشهای شهری و صنعتی قرار گرفته و کار کشاورزی به سوی شیوه کار صنعتی گرایش یافته و این امر در مورد مناطق روستایی کشورهای در حال توسعه صادق است.
- پی یر (Pieper) نیز معتقد است که موجودیت و اصالت فرهنگ بر مبنای فرصتها و اوقات فراغت افرادی که در آن اجتماع زندگی می کنند ، پی ریزی شده است .
- ژرژ فرید من (J.fridman) فراغت را به عنوان پاداشی در مقابل از خود بیگانگی ناشی از کار تلقی می کند و آن را لازم می داند .
- اندرسون (Andarson) فراغت را در زمان فروخته نشده ای می داند که متعلق به فرد است زمانی که فرد به میل خود از آن استفاده می کند.
- برتراندراسل درباره ی اوقات فراغت چنین اظهار نظر می نماید :” فنون جدید امکان این را به دست داده که اوقات فراغت تا محدوده اختیارات طبقات ممتاز خارج شده و بین تمام افراد تقسیم گردد”.
