مقدمه
اقدامپژوهی با گذر از برخی تشریفات سنتی درحوزة تحقیقات، فرصت دانشآفرینی را در سطحی فراگیر مهیا میسازد؛ به نحوی که هر کارورز میتواند برای بهبود فعالیتهای شغلی خود، طرحی نو را دراندازد و حرکت خود را بهسمت بهبود و پیشرفت سامان دهد. بکارگیری این اندیشه در حوزة آموزش و پرورش، توسعة ظرفیت بهبود در نظام آموزشی از طریق اندیشه هزاران معلم و مدیری است که میتوانند در مسیر کامیابی دانشآموزان از آموزش و تحصیل حرکتی اساسی بهعمل آورند. با این وصف باید برای فهم و گسترش این اندیشه در نظام آموزشی کوششهای بیشتری بهعمل آید، تا جایی که هر معلم و مدیر اقدامپژوهی را یکی از وظایف خود در جریان آموزش بهحساب آورد.
زمینههای گسترش اندیشة پژوهش در عمل
یکی از دلایل گسترش اندیشه پژوهش در عمل، ناکارآمدی تحقیقات آموزشی در رفع نیازهای آنها در کلاس درس است. استیگلر و هیبرت (ترجمه سرکار آرانی و مقدم، 1383) با ذکر برخی کاستیهای روشهای سنّتی پژوهش در پاسخگویی به نیاز معلمان، این فعالیتها را برای بهبود آموزش و تدریس ناکافی میدانند. ممکن است محققان بسیار باهوش باشند ولی به اطلاعات مشابهی که معلمان در مواجهه با دانشآموزان واقعی در شرایط کلاسهای واقعی و با اهداف یادگیری واقعی با آنها روبهرو میشوند، دسترسی ندارند. محققان برای بهبود آموزش باید بیشتر به اموری که در حال حاضر برای معلمان قابل درک است، پی ببرند. این موقعیت بهویژه در کشور آمریکا قابل مشاهده است. در مقابل هر کشور ژاپن فرصتهای مناسبی برای دانشآفرینی توسط معلمان پیشبینی شده است. از مسیر این فرصتها، نه تنها به توسعه شایستگیهای معلمان پرداخته شده است؛ بلکه دانش مرتبط با آموزش را که با کلاس درس در ارتباط است و شاغلان به حرفة معلمی نیز میتوانند در آن سهیم شوند را توسعه میدهد. نه تنها گروههای پژوهش در کلاسهای درس در همة مدارس فعالند بلکه فرآیند طراحی و نقد درسها در فرآیند پژوهش، بخش جداییناپذیر از فعالیت حرفهای معلمان و محققان است.
کاستل (1993) در مطالعهای گزارش میکند که تحقیقات آموزشی در حال از دست دادن اعتبار خود هستند. این تحقیقات متهم به بیتوجهی به پاسخگویی به سوالات اساسی نظام آموزشی هستند. دلیل مهم هم اغلب این نکته ذکر میشود که آنها به ندرت منجر به بهبود عمل میشوند.
فهرست مطالب :
مقدمه. 3
زمینههای گسترش اندیشة پژوهش در عمل.. 3
دلایل عمده نارکارآمدی تحقیقات آموزشی.. 5
ویژگیهای اقدامپژوهی.. 6
اهداف پژوهش در عمل.. 8
چارچوب عمل دراقدامپژوهی.. 9
نتیجهگیری.. 11
منابع. 12