فهرست
مقدمه
کاوش و بررسی ترک
پایش ترک
ترک مؤثر بر قابلیت سرویس دهی
ترک مؤثر بر پایداری (ایستایی)
ترک بر اثر کاهش یا افزایش بارهای وارده بر پی‌ها
ترک بر اثر نشست زمین در زیر پی بناهای تاریخی
ترک ناشی از جابه جایی ناگهانی لایه‌های زمین
ترک های ناشی از نشست طبیعی زمین در بناهای تاریخی
ترک بر اثر وارد آمدن نیروهای رانشی به بنا
ترک ناشی از لرزشهای پیرامون بنا مانند ترافیک، انفجار، حفاری و غیره
ترک ناشی از خشک شدن لایه‌های بنا در زمان احداث و عوامل جوی در طول زمان
ترک بر اثر تغییر فشار آبهای زیرزمینی و تغییر میزان رطوبت در بخش زیر پی‌ها
ترک بر اثر تعبیه و فعالیت تأسیسات مدرن در داخل بناهای تاریخی
ترک ناشی از کاهش تدریجی مقاومت و چسبندگی مصالح و ملاتها به علت فرسودیگی در طول زمان
ترک بر اثر ساخت و ساز جدید (الحاقات) بدون توجه به پیوستگی و همبستگی سازه‌ای بناهای قدیمی
ترک بر اثر فشارهای وارده
نم و رطوبت در ساختمان ها
انواع ترک ها در ساختمان و چگونگی دقیق تر پیدایش آن ها
ترک در جداره‌ها و دیوارهای پر بازشو (درها و پنجره‌ها)
نقش موقعیت در پیدایش ترک های ساختمانی
نشست خفیف ستون بر اثر نشست فونداسیون
فرو کش کردن بنا بر اثر پی سازی غیر اصولی:
ترک در نما آسیب پذیری آجر کاری
انواع ترک بنایی در دیوارهای ساختمانی
حالت های ترک های دیوارها؛ شناسایی و تعمیر ترک
بررسی روش تعمیر انواع ترک ها
نشست خفیف ستون بر اثر نشست فونداسیون در عامل اثر نیروهای اضافه
تعمیر ترک در تقاطع دیوار
ترک در نعل درگاه
پیوند در ترک های عمیق
به وجود آوردن پیوند در محل ترک فراخ و عمیق
رفع ترک اطراف ستون های فلزی
رفع موی ترک مسیر ستونها
تعمیر ترک گوشه ی دیوار
ترک در تکیه گاه قوس
رفع ترک در قوس‌های مخفی
نتیجه
نمونه ای از ترک در دیوار وطاق
ترک در دیوار وتنگبستن دیوار
مقدمه
انجام یک بررسی سازه ای در خصوص یک مشخصه یا ویژگی داخلی سازه – به خصوص ارائه ی توصیه در خصوص اهمیت ترک در ساختمان – یک موقعیت بسیار فوق العاده و ممتاز به شمار می رود. اگر چه این کار به نظر می رسد یک کار کم اهمیت یا کم ارزش باشد، بازخورد مالی آن برای کارفرما بسیار مهم است. علاوه بر این، برعکس تصورات عامه مردم در خصوص مسائل تخصصی و حرفه ای، این کار باید تا حد امکان به شکل بسیار حرفه ای انجام شود. این مقاله، خلاصه ای است از آنچه که هر مهندس باید در مواجهه با بررسی ترک خوردگی در ساختمان بداند.
بسیاری از ساختمان ها در طول عمر مفیدشان ترک می خورند. ظهور ترک ها بیانگر وجود ضعف در اسکلت بناست. غالباً، پدیده ی ترک خوردگی پیامد کم اهمیتی است و تازمانی که ترک غیرفعال باشد، همه آن کاری که نیاز است انجام شود شامل: ترمیم ساده ی ترک با پرکردن یا بندکشی مجدد است. اما یک ترک می تواند نخستین نشانه ی وجود یک ضعف جدی در ساختمان باشد به طوری که قابلیت بهره برداری یا پایداری سازه را تحت تأثیر قرار دهد. ظاهر شدن ترک ها همچنین می تواند در قابلیت اعتماد و فروش ساختمان مؤثر باشد. ایجاد ترک در ساختمان همچنین می تواند موجب اقامت دعوی حقوقی شود. بنابراین، ارزیابی صحیح اهمیت ترک بسیار لازم و ضروری است؛ لیکن این کار دور – از – سادگی است و غالباً مشغولیتی درونی و ذهنی است. بدیهی است که ارزیابی نادرست می تواند به انجام کارهای ترمیمی پرهزینه و غیرلازم منجر شود. در برخی موارد، کارهای ترمیمی می تواند موجب وخیم تر کردن مشکلات حاصله تا آن زمان و گسترش بیشتر ترک خوردگی شود. بنابراین توسعه ی یک متدولوژی یا یک روش سیستماتیک که هر راهکاری که قرار است دنبال شود مناسب با دلایل انتخاب آن راهکار باشد بسیار حائز اهمیت است. متدولوژی پیشنهادی زیر را نباید مو به مو دنبال نمود زیرا هر مورد مزیت متفاوتی خواهد داشت، اما در عین حال یک روش سیستماتیک برای گردآوری اطلاعات و سپس ارزیابی اهمیت ترک ها را فراهم می کند. بازرسی اولیه
اولین گام در این متدولوژی، بازرسی اولیه است. طی فرآیند بازرسی اولیه، توصیه می شود که تحت تأثیر فشار کارفرما قرار نگیرید. بهتر است نظرات خود را به پرسیدن سؤالات به عنوان بخشی از فرآیند جمع آوری داده ها محدود کنید. در این مرحله، پرداختن به خود ترک ها اهمیت زیادی ندارد؛ چرا که به شما هیچ سرنخی از دلیل تشکیل شان نمی دهد. بهتر است عقب بایستیم و از فاصله بیشتر به کل ساختمان نگاهی بیاندازیم. اطراف ساختمان قدم بزنیم و شرایط ساختمان های مجاور و سایر ویژگی هایشان را همانند اجزای یک درخت بنگریم. هدف این است که نگاهی دقیق از یک منظر عمومی به مسأله داشته باشیم. تغییرات سازه ای روی ساختمان ها یا هر تعبیری که بر تمامیت و استحکام بنا اثر می گذارد باید شناسایی و تعیین شوند. به عمر بنا دقت داشته باشید. همچنین اگر ساختمان قبلاً توسعه داده شده یا برخی از قسمت های آن حذف شده است. همه عوامل را در نظر بگیرید. مثلاً نسبت به آن دسته از تغییرات داخلی بنا که به تازگی انجام شده اند مشکوک باشید چرا که می توانند ترک های موجود را مخفی کنند.
